Bơm hóa chất bằng nhựa, dẫn động từ thường yêu cầu bảo trì tối thiểu trong điều kiện hoạt động bình thường và khả năng hư hỏng là rất thấp. Các trường hợp hỏng bơm thường xảy ra trong quá trình tắt và khởi động. Sau đây là một số trường hợp đơn giản được cung cấp để tham khảo.
1. Nguyên nhân có thể gây hỏng bơm khi tắt máy bơm - Hiện tượng búa nước
Búa nước là hiện tượng sóng áp suất tạo ra do thay đổi tốc độ dòng chảy trong đường ống một cách đột ngột khi bơm dừng hoạt động, đặc biệt khi bơm chất lỏng qua một quãng đường dài hoặc lên một độ cao lớn. Hiện tượng búa nước được quan sát thông qua âm thanh và độ rung. Ví dụ: có thể có âm thanh “cạch, cạch” khi bơm dừng hoặc có dao động và độ rung ở đường ống dẫn. Thông thường van một chiều hay được lắp đặt để giảm thiểu tác động của Búa nước, tuy nhiên, tác động lặp đi lặp lại của Búa nước khiến tuổi thọ của van một chiều giảm đi. Khi van một chiều bị hỏng, áp suất tức thời do Búa nước tạo ra truyền đến máy bơm, làm bơm bị hỏng.
Đối với các bơm làm bằng gang hoặc thép không gỉ, là những vật liệu chịu được áp lực, vẫn bị hiện tượng Búa nước tác động làm hỏng phớt cơ khí hoặc lệch trục, ảnh hưởng đến tuổi thọ của máy bơm và gây rò rỉ.
Đối với bơm hóa chất làm bằng nhựa, là vật liệu chống ăn mòn hóa học tốt nhưng lại chịu áp lực thấp, dưới tác dộng của hiện tượng Búa nước nhiều lần hoặc nghiêm trọng những bơm này dễ bị vỡ, dẫn đến rò rỉ hóa chất độc hại.
Giải pháp giải quyết hiện tượng Búa nước: Sử dụng bộ khởi động mềm, bằng cách khởi động dần dần và dừng dần dần. Việc dừng dần dần sẽ triệt tiêu nguy cơ hình thành sóng áp suất tức thời của hiện tượng búa nước.
2. Khởi động lại sau khi tắt máy bơm - Hiện tượng khử khớp nối trên bơm dẫn động từ
ASSOMA - nhà sản xuất bơm ly tâm dẫn động từ đưa ra một tình huống thực tế họ đã gặp phải như sau: Trong một đợt thời tiết lạnh giá, vào buổi sáng, Assoma nhận được báo cáo từ khách hàng rằng các máy bơm không tăng áp sau khi khởi động.
Các chuyên gia Assoma ngay lập tức đến hiện trường, họ nhận thấy các máy bơm này dùng để bơm dung dịch kiềm đậm đặc. Khi nhiệt độ giảm làm độ nhớt của dung dịch kiềm tăng lên. Khi bơm hóa chất truyền động từ khởi động, mô men xoắn tức thời của trục động cơ kết hợp với trở kháng lớn do độ nhớt lớn của kiềm đậm đặc gây ra hiện tượng Khử khớp nối. Nam châm gắn với trục động cơ vẫn quay còn nam châm nằm trong buồng bơm đứng yên.
Sau khi xác nhận bơm không bị hư hỏng, các chuyên gia Assoma tiến hành đóng van xả để giảm tải cho quá trình khởi động, giúp máy bơm hoạt động. Sau khi thấy có tín hiệu tăng áp suất, van xả được mở từ từ cho đến khi áp suất đạt.
Để ngăn tình trạng tương tự tái diễn trong tương lai, Assoma khuyến nghị khách hàng 2 lựa chọn:
- Thứ nhất, nếu có chỗ để giảm tốc độ dòng chảy và áp suất lên máy bơm thì việc điều chỉnh đường kính cánh bơm là một lựa chọn.
- Thứ hai, sử dụng bộ khởi động mềm để tăng dần dần tốc độ của máy bơm, tránh được hiện tượng Khử khớp nối.
3. Quên mở van trước khi bật máy bơm
Nguyên nhân chính gây hư hỏng bơm là do lưu lượng tuần hoàn không đủ làm bơm quá nóng, chủ yếu do sơ suất từ phía người vận hành. Thiết kế của các bơm nhìn chung dựa vào tuần hoàn chất lỏng để tiêu tán nhiệt sinh ra do chuyển động quay của ổ lăn. Trong quá trình bảo trì định kỳ thiết bị trong nhà máy, các van ở thượng nguồn và hạ nguồn thường được đóng lại. Sau khi xong bảo trì, người ta thường quên mở lại các van này. Khi các van bị đóng, khả năng tản nhiệt bên trong bơm bị cản trở làm nhiệt độ tăng nhanh.
Nếu nhận thấy bơm đang vận hành trong điều kiện van bị đóng hãy cắt ngay nguồn điện của máy bơm để bơm dừng hoạt động. Tại thời điểm này, trong mọi trường hợp không nên mở van ngay, bởi các bộ phận bên trong máy bơm đang trong trạng thái nhiệt độ cao, và việc đưa chất lỏng lạnh vào trong máy bơm sẽ làm mát nhanh chóng, có khả năng dẫn đến gẫy các bộ phận bằng gốm (ceramic) bên trong bơm. Quy trình đúng là hãy để bơm nguội tự nhiên trong ít nhất một giờ. Sau đó dùng công cụ mảnh như tô vít để xoay thử quạt làm mát của động cơ xem có quay trơn tru không. Nếu cánh quạt này không thể quay hoặc cảm thấy quay có lực cản thì có thể các bộ phận bằng nhựa trong bơm đã bị biến dạng do nhiệt độ cao, cần phải tháo rời để kiểm tra bơm. Nếu cánh quạt này quay trơn tru hãy mở van và bật máy bơm, chạy thử thời gian để so sánh với trước đó xem có điều gì bất thường về tốc độ dòng chảy, cột áp. Mọi thay đổi nhỏ cũng cần phải dừng bơm và tháo bơm để kiểm tra.
WorldPumps.vn - Công ty TNHH Tiên Phong Xanh